گفت و گو عبدالله افتاده:
شایعاتی در بدنه شرکت وجود دارد که مدیران ارشد و سهامداران عمده مخابرات قصد تغییر مدیرعامل مخابرات استان تهران را داشته‌اند؛ اما چون محمد روح‌اللهی از طرف سهام عدالت عضو هیات مدیره شرکت مخابرات است، این موضوع تاکنون اجرایی نشده است. شایعات را تایید می‌کنید؟
قبل از اینکه پاسخ سوال شما را بدهم، دوست دارم توضیحی درباره حاکمیت شرکتی بعد از خصوصی شدن مخابرات ارایه کنم که البته مدعی اجرای تمام و کمال آن نیستیم. ما در راستای اجرای قانون تجارت، سعی داریم از ظرفیت‌های مدیریتی تجربیات نیروهای‌مان بیشترین استفده را ببریم. مثلا افردای که در حوزه استراتژیک حرفی برای گفتن دارند، در هلدینگ مستقر شوند و افرادی که در بخش مالی قوی هستند در بخش سهامداران و در حوزه عملیات هم در دو حوزه موبایل و تلفن ثابت از افرادی استفاده خواهد شد که توان پیشبرد اهداف کلان شرکت را داشته باشند. این موضوع نشان از تغییر ساختار شرکت دارد. شاید در آینده استان‌ها هم ماهیت‌شان تغییر کند تا چابک‌تر، مشتری‌مدارتر و در نهایت جریان تصمیم به صورت آبشاری و نفوذ تصمیم‌گیری در کارهای اجرایی سریع‌تر از گذشته شود. ما معتقدیم مخابرات به لحاظ نیروی انسانی و مغزافزار از ظرفیت بالقوه بسیار بالایی برخوردار است؛ بنابراین از همین امکانات ظرفیت‌سازی می‌کنیم و قابلیت شرکت را بالا می‌بریم. در کل، وقتی ساختار و مدل‌ها از نظر حقوقی و کسب و کار تغییر می‌کند، جایگاه آدم‌ها خود به خود تغییر خواهد کرد. ممکن است در این طرح تحول به این نتیجه برسیم که دو تا سه مدیر از استان خراسان، اصفهان و سایر شهرها را به تهران بیاوریم. بعید نیست ما در آینده با هیات مدیره مخابرات تهران مذاکره کنیم و ببینیم در این طرح تحول چه چیز قابل ارایه‌ای دارند. به هر حال با توجه به اینکه همه چیز در حال تغییر است، استان تهران نیز مستثنی نیست.
چه زمانی این تغییرات انجام می‌شود؟
این تغییر در حال انجام است و قدم به قدم پیش می‌رویم. در حال حاضر این موضوع در مخابرات استان تهران نیز شروع شده و آقای باطنی که الان معاون منابع انسانی بنده است، یکی از معاونان رده بالای مخابرات استان تهران بود که آقای روح‌اللهی لطف کردند و اجازه دادند ما از ایشان استفاده کنیم.
و جواب سوال اول ما؟
برای تغییر مدیرعامل شرکت مخابرات استان تهران در حال بررسی هستیم و احتمال تغییر وجود دارد.
چند ماه پیش شرکت مخابرات ایران اقدام به انعقاد قرارداد آی پی مدیا با یکی از معاونت‌های صداوسیما کرد. این در حالی است که مخابرات استان تهران نیز در همین زمینه قبلا اقدام به انعقاد قرارداد IP TV با یکی دیگر از معاونت‌های صداوسیما کرده بود. دلیل این موازی‌کاری چیست؟
در موضوع قرارداد آی پی مدیا فروشنده و عرضه‌کننده صداوسیما است. در این حوزه مخابرات نقش پیمانکار را دارد و هیچ نقشی در ارایه سرویس‌های آی پی مدیا بازی نمی‌کند. مخابرات یک بستر ارتباطی دارد که در تمامی خانه‌ها و مغازه‌ها و شرکت‌ها نفوذ کرده است. آقای سیاهکلی معاون سازمان صداوسیما از ما درخواست کرده که برای توزیع محتوای مورد نظر به مردم کمک کنیم. حالا به دلیل توان مالی، فنی و حوزه کسب کار، مخابرات تجربیاتش را در قالب قراردادی در اختیار صداوسیما گذاشته است. از طرفی یکی دیگر از معاونت‌های صداوسیما همین طرح را از سمت مخابرات استان تهران در حال پیگیری است و به نظر می‌رسد دلیل این موازی‌کاری را باید در صداوسیما جست‌وجو کرد. در این موضوع مخابرات مالک بستر است و هر کسی که مجوز لارم برای ارایه سرویس را داشته باشد مخابرات انحصاری در واگذاری این شبکه برای کسی قایل نشده است.
مخابرات ایران و همراه اول، هر دو در حال راه‌اندازی فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستند. با توجه به سرمایه‌گذاری قابل توجه در این بخش در مورد این موازی‌کاری چه توضیحی دارید؟
شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه اول) یک بنگاه اقتصادی مستقل است؛ درست است که ۹۰ درصد سهامش متعلق به مخابرات ایران است؛ اما ما یک اختیاراتی به آنها داده‌ایم که در راستای تعالی شرکت حرکت کنند. در کنار آن، شرکت جدیدی به نام شرکت ارتباطات ثابت در راستای تحول شرکت راه‌اندازی کرده‌ایم. این دو شرکت از نظر سرعت و جایگاه قابل قیاس نیستند و البته این مطلوب ما نیست که مشترکان ما برای دریافت سیم‌کارت به یک دفتر و برای گرفتن تلفن ثابت و ADSL به یکی دیگر از دفاتر مراجعه کند. در آینده تمامی مشترکان ما در یک دفتر تمامی خدمات شرکت مخابرات ایران را دریافت خواهند کرد. همگرایی در سرویس، فناوری، سازمان و دیتا گریزناپذیر است و در آینده نزدیک اتفاق خواهد افتاد. البته این موضوع نیاز به بلوغ دارد.
با توجه به این نگاه چرا جلوی موازی‌کاری از همین ابتدا گرفته نمی‌شود؟
ما اختیاراتی به مدیران‌مان داده‌ایم و آنها نیز براساس تفکرات خود کارهایی انجام می‌دهند و هنوز فرصت نکرده‌ایم که این همگرایی در سازمان را بر اساس یک استراتژی مشخص تدوین کنیم. ما الان این اختیار را به مدیران داده‌ایم که با هر دیدگاه تجاری که می‌توانند کسب و کار خود را توسعه دهند و در کنار آن با توجه به تجربیاتی که در این مسیر اندوخته خواهد شد استراتژی شرکت تدوین و ابلاغ خواهد شد. یکی از مهم‌ترین وظایف هدلدینگ مخابرات ایران تدوین استراتژی بر مبنای همگرایی بین موبایل و ثابت است. این اتفاق پنج سال زمان می‌برد که البته در طی این مدت نشانه‌هایی از همگرایی نیز دیده خواهد شد.
قرار بود برای شرکت تلفن ثابت نام برند انتخاب شود. در این زمینه به نتیجه ای رسیده‌اید؟
نام “آشنای اول” به عنوان برند تلفن ثابت تصویب شده است.
برای سرویس ADSL نیز شنیده شده که برند “اول نت” انتخاب شده است.
سرویس ADSL زیربرند تلفن ثابت محسوب می‌شود. در این بخش ۲۰ نام کاندیدا هستند که یکی از آنها اول نت است که هنوز در خصوص آن تصمیم‌گیری نشده است. تلاش مان این است که برندمان مستقل از فناوری باشد و همانند چشم‌انداز شرکت ارتباطات سیار که قرار است در آینده محبوب‌ترین شرکت کشور شود و برندمان نیز مشتری‌گرایی را نشان دهد.
فکر نمی‌کنید کلمه “اول” در تمامی برندهای مخابرات نامناسب باشد؟
اتفاقا این موضوع با هدف انجام شده و از آنجا که ما به همگرایی اعتقاد داریم، همراه اول و تلفن ثابت را از هم جدا نمی‌دانیم. یکی از آثار همگرایی، هم‌افزایی است. یعنی در آینده هر کسی کلمه اول را می‌بیند هم همراه به ذهنش خطور کند و هم آشنا. با توجه به اینکه ثابت و سیار با هم رقیب نیستند؛ این دو باید همدیگر را تقویت کنند.
البته وایمکس همراه اول و ADSL شرکت مخابرات با هم رقیب هستند و در آینده به نظر می‌رسد فروش هر دو سرویس در یک فروشگاه، کار فروشنده را سخت خواهد کرد.
ما به این اعتقاد نداریم و فروشنده باید آموزش ببیند که کدام سرویس برای مشتری با توجه به موقعیتی که دارد بهتر است. شاید اصلا با توجه به نوع کار مشتری، ترکیبی از ADSL و وایمکس برای مشتری مناسب باشد. یک توضیحی در خصوص اول بودن بدهم که بار منفی نداشته باشد. منظور ما از اول بودن پیشرو بودن و آماده بودن برای ریسک‌پذیری است.
آیا از مخابرات برای حضور در اپراتور چهارم دعوت شده است؟
ما برای سرمایه‌گذاری در اپراتور چهارم مشکلی نداریم و معتقدیم توانی که شرکت مخابرات در حوزه فیبر نوری دارد نه قابلیت ایجاد مجددش هست و نه از نظر تجاری به صرفه است. هر بنگاهی که تصور می‌کند موازی با شرکت مخابرات ایران می‌تواند این شبکه را ایجاد کند؛ اولا اینکه این توان وجود ندارد و حتی اگر این توان را داشته باشند قطعا به واسطه رانتی است که وجود خواهد داشت چراکه برای ایجاد این شبکه با شرایط فعلی باید سوبسید داده شود که از بعد تجاری یعنی زیان.
همه می‌دانیم و مدیران دولتی نیز به این موضوع مهر تایید می‌زنند که با توجه به وجود گستردگی شبکه فیبرنوری مخابرات ایجاد یک شبکه دیگر برای ارایه سرویس‌های مشابه هدر دادن بیت‌المال است. به نظر شما چرا تصمیم به ایجاد چنین شبکه‌ای گرفته شده است؟
در دنیا در حال حاضر این دیدگاه وجود دارد که اگر کسی به واسطه داشتن پول و احساس نیاز به خدمات مخابراتی بخواهد سرمایه‌گذاری کند، هیچ‌وقت در گام اول اقدام به ایجاد شبکه نمی‌کند. به عبارت دیگر، امروز از فناوری به سمت سرویس حرکت کردن کار غلطی است. اینکه پول را برای خرید سخت افزار و ایجاد شبکه خرج کنیم بعد دنبال ارایه سرویس برویم، این روش خالی از اشکال نخواهد بود. تعبیر بنده این است که در اپراتور چهارم نوع تفکر همین مسیر را طی می‌کند که از دیدگاه ما این مسیر اشتباه است. امروز باید از اپراتور چهارم پرسیده شود که فرض کنیم که شبکه فیبرنوری در کشور وجود ندارد و شما آن را ایجاد کرده‌اید، می‌خواهید از این بستر چه سرویس و خدماتی به مردم ارایه دهید؟ آیا مشکل پهنای باند و نرم‌افزارها دارید یا نه مثل مخابرات دولتی ماموریت توسعه را به عهده دارید؟ اگر این سومی را بگویند زبان ما بسته است. دولت گرفته یک کار توسعه بکند ما هم عقل مان نمی‌رسد و حتما کار درستی در دست اقدام است که ما هم کمک می‌کنیم. اما اگر دنبال دو بحث اول هستند، زیرساخت‌های آن که اکنون هم وجود دارد و هنوز ما از کسی نشنیده‌ایم که چرا با وجود این شبکه، باید یک شبکه موازی، آن هم با سرمایه‌گذاری سنگین ایجاد شود. بنده معتقدم هر آنچه که اپراتور چهارم بخواهد ارایه کند اگر نگویم همه آن، بالای ۹۰ درصد را امکان ارایه در همین شبکه مخابرات فعلی داریم و حاضریم در این بخش به آنها کمک کنیم.
آیا اپراتور چهارم تاکنون درخواستی برای استفاده از امکانات مخابرات داده است؟
تاکنون با ما رسما هیچ صحبتی نکرده‌اند.
در گوشه و کنار شنیده می‌شود که دولت چند سال پیش بابت فروش نفت به چین قرار شده که فیبرنوری از آن کشور وارد کند و یکی از دلایل عمده راه‌اندازی اپراتور چهارم همین موضوع است. آیا شما اطلاعی از این موضوع دارید؟
خبر را این طور تایید می‌کند: سه سال پیش که بنده در توسعه اعتماد مبین بودم، تحریم اول اروپایی‌ها را تحت فشار قرار داد و چینی‌ها تحت فشار نبودند. در آن زمان طی مذاکراتی که با چینی‌ها داشتیم، یک بزینس مدل ارایه کردیم، به این صورت که در طی پنج سال هر کپکس که ما از آنها خرید کنیم آنها اپکسش را با چهار درصد به ما وام بدهند و نخستین پروژه‌ای هم که خود بنده رییس هیات مدیره مبین‌نت بودم در آن زمان انجام دادم؛ خرید تجهیزات مبین‌نت به مبلغ ۷۰ یا ۸۰ میلیون دلار بود که فاینانس سه ساله یا پنج ساله کردیم. ولی وام اپکس را نگرفتیم. چرا وام نگرفتید؟ محاسبه‌مان این اجازه را نداد. تیم اقتصادی ما در آن زمان موضوع ریسک ارز را مطرح کرد که خوشبختانه بابت این هم زیان نکردیم و فقط تجهیزات را خریدیم.
با وجود افزایش تحریم‌های اقتصادی و نوسان نرخ ارز مخابرات قطعا زیان‌هایی نسبت به سال گذشته داشته است. این موضوع را چگونه مدیریت کرده‌اید؟
اینکه بگوییم تحریم‌های خارجی تاثیری نداشته درست نیست. اما بیشترین ضربه‌ای که مخابرات دارد متحمل می‌شود، خودتحریمی است. شاید بنده در این زمینه قوه درک مشکلات دولت را ندارم. دولت موظف است در راستای توسعه به ما کمک کند و ما طرح توسعه مخابرات را ارایه داده‌ایم و حتی ال‌سی‌های ما در بانک‌ها با دلار مبادله‌ای باز شده، اما گیر کرده است. مشکل اصلی ما نرخ ارز و نوسان نرخ ارز و بدتر از آن نبود سیاست ثابت در این بخش است. ما اکنون نمی‌توانیم براساس رفتار و اطلاعات بانک‌ها این موضوع را مدیریت کنیم چراکه در یک سرمایه‌گذاری دو هزار میلیارد تومان باید بتوانیم مدیریت ریسک کنیم که با توجه به شرایط فعلی اصلا این کار شدنی نیست.
به نظر شما آیا دولت ارز دارد و به شما نمی‌دهد یا اینکه واقعا شایعات درست است و ارزی وجود ندارد که دولت اختصاص بدهد؟
در این زمینه اطلاعاتی از سمت بانک‌ها به ما داده نمی‌شود. بدتر این است که حتی اطلاعات را برای برنامه‌ریزی در اختیار ما قرار نمی‌دهند. مثلا اگر بگویند ارز نداریم، ما خودمان یک فکری برای تهیه ارز می‌کنیم. به نظر می‌رسد شاید بانک‌ها خودشان هم در این زمینه اطلاعات ندارند.
همراه اول با توجه به خریدی که قبل از گران شدن نرخ ارز انجام داد توانست از این برهه گذر کند اما در بخش تلفن ثابت مخابرات باید سرمایه‌گذاری سنگینی انجام شود. چه برنامه‌ای با شرایط فعلی دارید؟
برای اینکه یک شبکه سرحال و آماده داشته باشیم باید یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کنیم. به عبارتی برای توسعه دیتا در دو سال آینده ۵۰۰ میلیارد تومان و برای NGN و IMS نزدیک به یکهزار میلیارد تومان باید سرمایه گذاری کنیم که در حال برنامه‌ریزی با امید به آینده هستیم.
شرکت زیرساخت بارها اعلام کرده است که در پرداخت هزینه مکالمات بین‌الملل با مشکل مواجه است. آیا این مشکلات به شما هم منتقل شده است؟
به صورت مستقیم مخابرات در این زمینه دخیل نیست. اما اعلام شده که در برخی از کشورها تماس به سمت ایران به دلیل بالا رفتن بدهی‌ها بسته شده است.
در حال حاضر با چند کشور این مشکل وجود دارد؟
با توجه به اینکه همراه اول در این بخش درگیر است اطلاعات دقیقی از تعداد کشورها ندارم.
بعد از کنار رفتن علی مطهری از ریاست کمیته تحقیق و تفحص از مخابرات، خیلی‌ها او را به دلیل قبول پست قایم مقامی شرکت مخابرات ایران نکوهش کردند. آیا کناره‌گیری مطهری از ریاست کمیته تحقیق و تفحص نقشی در گرفتن این سمت داشت؟
هیچ ارتباطی بین این دو موضوع نبوده است. آقای مطهری کارمند مخابرات ایران بوده‌اند و جایشان در مخابرات بود؛ کمااینکه اکنون ایشان دیگر قایم مقام مدیرعامل نیست و در آن زمان به واسطه تخصص‌شان، ما از ایشان در این سمت استفاده کردیم و اکنون صلاح دیدیم ایشان به عنوان رییس هیات مدیره شرکت تازه تاسیس شسکام به خدمت خود ادامه دهند.
شرکت شسکام چه ماموریتی را دنبال می‌کند، آیا کارکنان بخش خصوصی از طریق این شرکت به استخدام شرکت مخابرات ایران درمی‌آیند؟
در شرکت شسکام قرار است تمامی پیمانکاران جز و کل ساماندهی شوند و اینکه آیا پیمانکاران در شسکام استخدام شوند یا نه، هیچ اجباری در آن وجود ندارد. اما مطلوب ما این است که با یک‌جا طرف قرارداد باشیم و اگر شسکام بتواند این موضوع را در سراسر کشور ساماندهی کند، از آن استقبال خواهیم کرد.
چند هفته پیش مجددا کارگزاران روستایی در مقابل مجلس تجمع کردند، مشکل اصلی این کارگزاران چیست که تاکنون حل نشده است؟
ما در شرکت مخابرات براساس قوانین تمامی تعهدات‌مان را در قبال کارگزاران انجام داده‌ایم؛ اما برداشت‌های متفاوتی از قانون در این زمینه وجود دارد و خود کارگزاران ترجیح دادند بخشی از کار را به قانون ارجاع بدهند که ما هم در زمان مناسبش ادله قانونی خود را ارایه خواهیم داد.
دو هزار و ۵۰۰ هزار نفر از طریق آزمون باید در شرکت مخابرات استخدام شوند. آغاز به کار این افراد چه زمانی است؟
حدود ۹۰ هزار نفر در آزمون شرکت کردند و پنج هزار نفر از آنها پذیرفته شدند که نهایتا پس از طی مراحل اداری و مصاحبه حضوری دو هزار و ۵۰۰ نفر را استخدام خواهیم کرد. به منظور جلوگیری از هرگونه تبعیض یک کمیته تعیین کردیم و به دقت موضوع استخدامی را دنبال می‌کنیم. نتایج استخدامی قبل از پایان سال اعلام خواهد شد و احتمالا در سال آینده این افراد شروع به کار خواهند کرد.
پیش از این رییس هیات مدیره شرکت مخابرات از استخدام دو هزار و ۵۰۰ نفر دیگر هم جدا از این گروه خبر داده بود، چه زمانی آزمون دوم استخدامی برگزار می‌شود؟
احتمالا این موضوع به سال آینده پس از بررسی تعهدات مان موکول می‌شود. طرح بازنشستگی پیش از موعد را هم در نظر داریم و خروجی آن را باید ببینیم که چه تعداد کارمند بازنشسته خواهند شد و پس از آن استخدام نفرات جدید انجام می‌شود.
در پایان اگر مطلبی جامانده شما خودتان بفرمایید.
امیدواریم ظرف پنج سال آینده موضوع تحول در مخابرات را در حوزه شبکه با هدف همگرایی، در بخش سرویس از پشت یک میز تمامی‌خدمات خانواده شرکت مخابرات ایران را به متقاضیان ارایه دهیم به کارگیری فناوری در پشت پرده ارتباط با مشتری به نحوی که مشتری برای گرفتن خدمات به زحمت نیفتد. این موضوعات بخشی از سیاست‌های ماست و قطعا توسعه شرکت را بر مبنای نیاز بازار برنامه‌ریزی خواهیم کرد. اگر امروز یک مشتری خواهان دریافت یک سرویس باشد، نباید برای دریافت اطلاعات مربوط به آن به زحمت بیفتد. باید بتوانیم بسته‌های خدماتی خود را به گونه‌ای طراحی کنیم که حتی مشتری احساس نکند از موبایل برای اینترنت استفاده می‌کند یا از فیکس. مشتری فقط باید احساس کند که بهترین سرویس با بهترین کیفیت و قیمت مناسب را دریافت کرده است. ما مخابرات را در آینده یکپارچه خواهیم کرد و در این یکپارچگی احتمال تغییر ماهیت شرکت‌ها نیز وجود دارد؛ یعنی بعید نیست در آینده شرکتی داشته باشیم که سرویس شبکه را ارایه دهد و شرکت دیگر خدمات پس از فروش را به مشتری ارایه کند.
آیا این امور را واگذار می‌کنید یا خود مخابرات آنها را تاسیس خواهد کرد؟ سیاست مخابرات قطعا روشی است که مشارکت مردم را به همراه داشته باشد. بالاخره ما ۱۰ درصد همراه اول را پس از خصوصی سازی واگذار کردیم و هیچ‌کس هم نمی‌تواند ما را متهم کند چراکه ما گل سرسبد مجموعه را به مردم عرضه کردیم.
منبع: ۹۰ict.com
