هفته گذشته در نشست رواسای مجامع و اتحادیه های امور صنفی برگزار شد وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی از روند تولید شغل در کشور و برخی از تعاریف در حوزه کار سخن گفت.
شیخ الاسلامی تلاش وزارت کار را برای تولید شغل پایدار عنوان کرد اما تعریف شغل پایدار را این گونه بیان کرد: “شغلی پایدار است که یکسال ادامه داشته باشد”.
این تعریف شغل پایدار چالش جدیدی را در تعاریف ایجاد کرد که از دو جنبه قابل بررسی است، اول از نظر فرد شاغل؛ که چگونه باید آینده اقتصادی برای خود متصور شود وقتی نمی داند سال آینده شاغل هست یا خیر؟ و دیگر اینکه سرمایه گذاری برای تولید شغلی که تنها یکسال پایداری داشته باشد آیا توجیه اقتصادی دارد؟
از جمله نتایج اجتماعی پایداری یکساله شغل همین بس که بانکها به کارمندان و کارگران قرار دادی (که اکثر آنها قشر ضعیف را تشکیل می دهند) نمی توانند وام دهند چرا که تضمینی برای بازپرداخت اقساط وجود ندارد.
یک کارشناس اقتصادی معتقد است ، تعیین یکسال به عنوان تعریف پایداری شغل با نواقص متعددی رو به رو است و مهمترین آن مشکلات کارکنان این حوزه است.
ابراهیم رزاقی در گفت و گو با خبرنگار پانا با اشاره به اقتصاد سرمایه داری و تعریف شغل در آنها خاطر نشان کرد: تعریف یک ساعت کار در هفته برای شاغل ابتدا در اقتصاد سرمایه داری مطرح شد زیرا در آنجا شرایط به گونه ای بود که عده ای می توانستند با یک ساعت کار هزینه زندگی خود را تامین کنند و از طرف دیگر آنها به دنبال کاهش نرخ بیکاری و بهبود شاخص های اقتصادی بودند که با این کار حاصل می شد.
رزاقی در ادامه شرایط اقتصاد ایران را قابل مقایسه با اقتصاد سرمایه داری ندانست و حرکت به سوی این گونه اقتصاد ها را برخلاف معیارهای اسلامی عنوان کرد و افزود: چرخ اقتصاد غرب به دلیل تقاضای بیش از اندازه آن از منابع طبیعی امروزه لنگ می زند و کره زمین را به سمت نابودی حرکت داده است.
در ۲۰ سال گذشته ۱۳ درصد اهداف اشتغال محقق شد
وی توسعه پایدار را لازمه تولید اشتغال پایدرا عنوان کرد و افزود: در حال حاضر جامعه ۷۵ میلیونی ایران باید ۳۵ میلیون نفر شاغل داشته باشد در حالی که ۲۲ میلیون نفر شاغل هستند؛ از طرف دیگر با توجه به درآمد ۲۰ سال گذشته و طبق ضوابط سازمان ملل متحد باید ۱۰۰ میلیون شغل در ایران تولید می شد که حداکثر ۱۳ میلیون شغل تولید شده است که ضعف دولت ها در توجه به امر اشتغال را نشان می دهد.
مازاد ۶۵۰ درصدی تعداد فروشندگان و ضعف توزیع درآمد و ایجاد اشتغال
این کارشناس اقتصادی وجود اشتغال مازاد را یکی دیگر از مشکلات حوزه کار دانست و افزود: بر اساس استانداردهای جهانی برای جمعیت ایران ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مغازه دار و فروشنده کفایت می کند (فروشنده ها نقش دلال و یا واسطه را دارند) در حالی که در حال حاضر بیش از سه میلیون نفر در این حوزه فعال هستند.
به گفته رزاقی ، وجود این میزان شاغل در فرایندهای واسطه ای نشان دهنده ضعف در توزیع درآمد و ایجاد اشتغال توسط همه دولتهای گذشته است و تنها مربوط به دولت فعلی نیست.
از سوی دیگر ، وزارت کار برای تولید هر شغل ۲۰ میلیون تومان در سال جاری مصرف می کند، آیا شایسته است که این میزان تنها برای یک سال پایداری داشته باشد؟
به عبارت دیگر ۲۰ میلیون تومان هزینه می کنیم تا شغلی ایجاد کنیم که ماهانه به یک کارگر ۵۰۰ هزار تومان درآمد بدهد آنهم برای یکسال. (یعنی ۲۰ میلیون هزینه برای پرداخت شش میلیون حقوق به یک کارگر)
بنابراین تعریف پایداری شغل به آنچه اقتصاددانان می گویند، نزدیک تر بوده و شغلی پایدار است که مادام العمر باشد مگر آنکه بر اثر یک بحران اقتصادی یا بلایای طبیعی از بین برود.
مرجع خبر: پانا
